Cảm giác mắc nghẹn, khó nuốt khi ăn uống vội vã nếu hiện tượng này xuất hiện thường xuyên, bạn cần kiểm tra bởi có nhiều nguyên nhân.
Trào ngược dạ dày thực quản làm nuốt khó
Khởi
đầu là ợ. Đó có thể là chuyện bình thường vì ai cũng từng ợ sau khi ăn,
nhưng khi có ợ chua kèm nóng rát là đã có bất thường. Đặc biệt, khi nằm
nghỉ, người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản dễ bị ợ hơn.
Mỗi
lần ợ, các chất dịch trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Các chất
này có thành phần axít để tiêu hóa thức ăn nên sẽ “bào mòn” niêm mạc
thực quản.
Khi xảy ra hiện tượng trên, tuy nước
bọt tiết nhiều để ngăn cản không cho axít làm tổn thương thực quản;
nhưng cũng chỉ có công dụng xoa dịu triệu chứng chứ không trị được bệnh.
Bệnh sẽ nặng hơn với các triệu chứng khó nuốt,
buồn nôn, đau tức ngực, đắng miệng, khàn giọng... Bệnh tiến triển nặng
khi ợ có kèm nôn ói và đau.
Axít, men tiêu hóa mỗi
lần trào dâng còn kích thích thần kinh vùng thực quản gây ra các cơn
đau tức ngực, lưng, tay; đồng thời chúng còn có khả năng gây viêm thực
quản và viêm họng làm cho người bệnh ho, giọng nói khàn đặc.
Lượng
axít không làm đúng nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn còn làm thực quản bị
thương mà khi lành, để lại sẹo cũng có thể làm hẹp thực quản.
Thái hóa đốt sống cổ gay nghẹn
Ít
ai ngờ thoái hóa đốt sống cổ gây nuốt khó. Đối tượng dễ mắc bệnh này là
người làm việc văn phòng, người ở tuổi trung niên khi cơ thể đang đi
vào con đường lão hóa.
Thường những ai bị thoái
hóa đốt sống cổ cảm nhận ngay những cơn đau vai gáy, tê tay, khớp cổ
cứng nên quay đầu hoặc ngước lên, cúi xuống quá mức cũng thấy đau.
Chụp
hình vùng bị đau sẽ thấy có gai xương vài ly, gai này gây vướng nên
đau. Những người bệnh nặng còn cảm thấy khó nuốt, nghẹn khi nuốt, dễ
choáng váng…
Có nhiều cách điều trị:
-
Dùng thuốc giảm đau kháng viêm. Tuy nhiên, các loại thuốc này có tác
dụng phụ, chưa kể không chữa tận gốc vì thuốc không có khả năng “mài
gai” hoặc “kê” lại đĩa đệm bị trượt.
- Tập vật lý
trị liệu tại các phòng tập có các thiết bị kéo cổ, máy siêu âm dẫn thuốc
dãn cơ, kháng viêm, giảm đau. Sau khi tập rất sảng khoái vì cổ được thư
giãn, nhưng nếu không thay đổi thói quen sinh hoạt, bệnh sẽ quay lại.
-
Châm cứu cũng giúp đả thông kinh mạch, máu huyết lưu thông nhưng chỉ
được một thời gian, vì gai xương đè lên dây thần kinh hay đĩa đệm sẽ
không rời vị trí. - Phẫu thuật. BS Lê Chí Dũng, Chủ tịch Hội đồng khoa
học hệ thống BV Sài Gòn - ITO, cố vấn ban giám đốc BV Đại học Y Dược
TP.HCM cho biết:
“Điều trị nuốt nghẹn có nguyên
nhân do chèn ép thần kinh bằng phẫu thuật đặt đĩa đệm nhân tạo có tỷ lệ
thành công cao. Tùy theo thoái hóa một hay nhiều đốt mà thời gian phẫu
thuật từ hơn một đến vài tiếng”.
Bệnh gây đau nhức
khó chịu, ảnh hưởng nhiều đến vận động khi tuổi ngày càng cao. Vì vậy,
cách tốt nhất là phòng bệnh: tập bài tập dành cho cột sống cổ, dùng
nhiều rau quả tươi, uống sữa và các chế phẩm làm từ sữa.
Có khối phình gây ách tắc "giao thông"
Khối
u tại thực quản, ở phổi… ngày càng lớn làm ách tắc đường “giao thông”
ăn uống. Khối u thực quản thường gặp ở người cao tuổi. Ở người trẻ tuổi,
nuốt không thông thường do hạch phình to, phình mạch, tuyến giáp to,
tim to... gây chèn ép thực quản.
Khi có khối phình
choán chỗ, người bệnh sẽ thấy nghẹn với thức ăn đặc và cả với chất
lỏng. Theo BS Lê Thiện Anh Tuấn, Hội Y học TP.HCM, nuốt nghẹn và đau có
thể là biểu hiện ban đầu của ung thư thực quản.
Do
đó, khi ăn uống bình thường, nếu với cả thức ăn lỏng mà bạn vẫn cảm
thấy nuốt nghẹn, đau thì cần đi khám ngay. Bạn sẽ được nội soi thực quản
nếu nghi ngờ có khối u, hoặc chụp tim phổi, chụp cắt lớp, soi phế
quản... để tìm nguyên nhân và hướng điều trị phù hợp.
(st)